Τι είναι το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα;
Σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα είναι η πάθηση που οφείλεται στη πίεση του μέσου νεύρου στην περιοχή του καρπού. Κύρια συμπτώματα είναι τα μουδιάσματα και ο πόνος στη περιοχή. Το Μέσο νεύρο είναι το σημαντικότερο νεύρο του χεριού και στον καρπό περνά μέσα από ένα τούνελ, τον καρπιαίο σωλήνα. Στην αρχή τα συμπτώματα είναι ήπια και εμφανίζονται μόνο κατά τη διάρκεια του ύπνου και για το λόγο αυτό δεν δίνεται ιδιαίτερη σημασία από τους ασθενείς.
Τι είναι ο καρπιαίος σωλήνας
Πρόκειται για ένα τούνελ που σχηματίζεται στο καρπό από τα οστά του καρπού και από ένα παχύ σύνδεσμο, τον εγκάρσιο σύνδεσμο. Βρίσκεται στην πλευρά της παλάμης και δεν έχει ελαστικότητα. Μέσα από αυτό το τούνελ περνά το μέσο νεύρο του χεριού μαζί με 9 καμπτήρες τένοντες των δακτύλων.

Αίτια Συνδρόμου καρπιαίου σωλήνα
Κάποιοι έχουν από την φυσιολογική τους ανατομία στενό καρπιαίο σωλήνα. Οι ασθενείς αυτοί έχουν περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν το σύνδρομο. Αυτός είναι πιθανότατα ο λόγος που οι γυναίκες παρουσιάζουν σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα 3 φορές συχνότερα σε σχέση με τους άντρες.
Οι άνθρωποι που ασκούν κάποιο επάγγελμα με έντονη και συνεχή χρήση του χεριού έχουν 3-7 φορές μεγαλύτερη συχνότητα να προσβληθούν από το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα. Για παράδειγμα οι εργάτες, οι κομμώτριες, οι καθαρίστριες και όσοι δουλεύουν πολλές ώρες στον υπολογιστή, είναι χαρακτηριστικές ομάδες ασθενών που εμφανίζουν το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα.
Τραυματισμοί στην περιοχή του καρπού (π.χ. ένα κάταγμα, μια τενόντια βλάβη) μπορούν να προκαλέσουν σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα. Οι ουλές ή ο πώρος ενός κατάγματος μπορεί να προκαλέσουν στένωση στον καρπιαίο σωλήνα που δεν έχει ελαστικότητα.
Η φλεγμονή των τενόντων προκαλεί οίδημα και διόγκωση αυτών και των ελύτρων τους που τους περιβάλλουν. Όταν αυτό συμβεί στους τένοντες του ανελαστικού καρπιαίου σωλήνα περιορίζεται ο χώρος, προκαλέσουν πίεση σε αυτό και μπορεί να οδηγήσουν στην εμφάνιση του συνδρόμου.
Η Ρευματοειδής αρθρίτιδα προκαλεί φλεγμονή των αρθρώσεων και των τενόντων. Οι ασθενείς αυτοί παρουσιάζουν σε μεγάλο ποσοστό (έως 50%) σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα.
Ασθενείς με βαριά νεφρική ανεπάρκεια που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση παρουσιάζουν συχνότερα σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα.
Έχει παρατηρηθεί ότι το Σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα σχετίζεται με κάποιες παθήσεις. Έτσι ασθενείς με διαβήτη, υπερθυρεοειδισμό ή υποθυρεοειδισμό, παχυσαρκία και οι γυναίκες κατά τη διάρκεια της κύησης έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης του Συνδρόμου.
Το Σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα συχνά παραμελείται γιατί τα συμπτώματα είναι ήπια και οι ασθενείς δεν δίνουν ιδιαίτερη σημασία. Η χρονιότητα όμως στην πίεση του Μέσου νεύρου μπορεί να προκαλέσει μόνιμες νευρολογικές βλάβες που δεν αποκαθίστανται ακόμα και μετά από επιτυχή χειρουργική αποσυμπίεση.
ΠΡΩΙΜΟ ΣΤΑΔΙΟ
- Μούδιασμα στο χέρι: Το πιο χαρακτηριστικό σύμπτωμα του συνδρόμου καρπιαίου σωλήνα είναι το μούδιασμα στο χέρι, κυρίως κατά τη διάρκεια του ύπνου. Σταδιακά το μούδιασμα μετατρέπεται σε πόνο και ο ασθενής ξυπνάει και κουνά ή τρίβει το χέρι του για να ανακουφιστεί. Το μέσο νεύρο, το οποίο είναι αυτό που πιέζεται στο σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα, είναι υπεύθυνο για τη νεύρωση του αντίχειρα, του δείκτη, του μέσου και της έξω πλευράς του παράμεσου δαχτύλου.
- Πόνος: Αρχικά ο πόνος εμφανίζεται μετά από επιβάρυνση του χεριού, όπως από κάποια χειρωνακτική εργασία ή παρατεταμένη χρήση υπολογιστή. Όταν το σύνδρομο παραμείνει χωρίς θεραπεία, τότε ο πόνος εμφανίζεται και χωρίς καταπόνηση του χεριού.
- Αδυναμία συγκράτησης αντικειμένων, αδεξιότητα κινήσεων: Ο ασθενής δυσκολεύεται να κάνει λεπτές κινήσεις με τα δάχτυλά του, όπως για παράδειγμα να κουμπώσει τα κουμπιά του ή να βάλει ένα κλειδί στην κλειδαριά, ενώ συχνά του πέφτουν αντικείμενα από το χέρι. Αυτό οφείλεται στο ότι το μέσο νεύρο (που πιέζεται και υπολειτουργεί) νευρώνει τους μυς που κινούν τον αντίχειρα.
ΠΡΟΧΩΡΗΜΕΝΟ ΣΤΑΔΙΟ
- Απώλεια της αισθητικότητας: Όταν το νεύρο παραμείνει υπό πίεση για μεγάλο διάστημα, τότε ο ασθενής παρουσιάζει απώλεια της αισθητικότητας στα προσβεβλημένα δάχτυλα.
- Ατροφία των μυών του αντίχειρα: Οι μυς του αντίχειρα, οι οποίοι νευρώνονται από το μέσο νεύρο παρουσιάζουν χαρακτηριστική ατροφία στο προχωρημένο στάδιο του συνδρόμου καρπιαίου σωλήνα με το σχηματισμό μιας χαρακτηριστικής λακκούβας στην παλάμη. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη σημαντική μείωση της δύναμης του αντίχειρα, πράγμα που περιορίζει τις καθημερινές δραστηριότητες του ασθενή.
H διάγνωση του συνδρόμου καρπιαίου σωλήνα γίνεται με:
- τη λήψη ενός καλού ιστορικού από τον ασθενή. Διερευνούνται λεπτομερώς τα υποκειμενικά συμπτώματα και τα συνοδά νοσήματα από τα οποία ενδεχομένως πάσχει ο ασθενής.
- τη λεπτομερής κλινική εξέταση, όπου ελέγχεται η κινητικότητα και η αισθητικότητα του χεριού και χρησιμοποιούνται τα ειδικά κλινικά τεστ (Tinel – Phalen test) για να τεθεί η διάγνωση.
- το ηλεκτρομυογράφημα άνω άκρων, το οποίο είναι μια γρήγορη και αξιόπιστη εξέταση που θα επιβεβαιώσει τη διάγνωση του συνδρόμου.
Στα αρχικά στάδια του συνδρόμου η θεραπεία είναι συντηρητική:
- η τροποποίηση της επιβάρυνσης του χεριού, όταν αυτό είναι εφικτό.
- η χρήση νάρθηκα που αφαιρείται κατά τη διάρκεια του ύπνου
- όταν η αιτία του συνδρόμου είναι κάποια φλεγμονή συστήνεται αντιφλεγμονώδης αγωγή ή βραχεία χορήγηση κορτιζόνης.
- ειδικές ασκήσεις με διάταση των καμπτήρων των δακτύλων
- η αντιμετώπιση τυχόν προδιαθεσικών παραγόντων
Η χειρουργική θεραπεία του συνδρόμου καρπιαίου σωλήνα έχει ένδειξη:
- Εφόσον τα συμπτώματα επιμένουν για μήνες παρά συντηρητική θεραπεία.
- Όταν το μούδιασμα στα δάχτυλα επιδεινώνεται και ο ασθενής έχει έντονο πόνο κατά τη διάρκεια της νύχτας.
- Όταν προκληθεί ατροφία και είναι συχνή η πτώση των αντικειμένων
- Όταν το ηλεκτρομυογράφημα δείχνει σημαντική προσβολή του νεύρου.
Η επέμβαση για την αποσυμπίεση του μέσου νεύρου στο σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα είναι απλή.
Γίνεται μια τομή μόλις 2 εκ στην περιοχή της παλάμης. Διαμέσου αυτής της τομής γίνεται η διατομή του συνδέσμου που πιέζει το νεύρο. Η αναισθησία είναι κατά κανόνα τοπική (ξυλοκαΐνη), είτε γίνεται ελαφρά μέθη σε περιπτώσεις που επιθυμεί ο ασθενής. Υπάρχουν παραλλαγές της κλασικής τεχνικής με χρήση ενδοσκοπίου.
Η επέμβαση διαρκεί 10-15 λεπτά και ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει άμεσα στο σπίτι του.
Η αποκατάσταση μετά το χειρουργείο για το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα είναι με τις σύγχρονες τεχνικές σύντομη.
Ο ασθενής για 2-3 ημέρες κάνει ήπιες κινήσεις, κρατά το χέρι του σε ανάρτηση και μπορεί με προσοχή να αυτοεξυπηρετείται.
Έπειτα, για 2 εβδομάδες, εκτελεί κανονικά τις καθημερινές του δραστηριότητες αποφεύγοντας όμως να πιέσει την περιοχή της τομής στο καρπό.
Στις 2 εβδομάδες, μετά την αφαίρεση των ραμμάτων, ο ασθενής επανέρχεται σταδιακά σε πλήρες επίπεδο δραστηριότητας.
Φυσικοθεραπεία απαιτείται σε ελάχιστες περιπτώσεις, ειδικά όταν η χειρουργική αντιμετώπιση δεν έχει γίνει έγκαιρα και είναι απαραίτητη η ενδυνάμωση του χεριού.

Η πιθανότητα εμφάνισης του συνδρόμου καρπιαίου σωλήνα είναι αυξημένη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Αυτό οφείλεται στις ορμονικές αλλαγές που λαμβάνουν χώρα κατά τη διάρκεια της κύησης και στην αυξημένη κατακράτηση υγρών. Μετά το πέρας της κύησης τα συμπτώματα συνήθως υποχωρούν. Υπάρχει όμως ένα μικρό ποσοστό (περίπου 20%) όπου το σύνδρομο επιμένει και θα πρέπει τελικά να αντιμετωπιστεί χειρουργικά.